Verlegen gedrag kun je minderen door gas te geven

Noemen ze jouw kind ook wel eens verlegen? En verontschuldig jij je dan soms dat jouw kind inderdaad dat is? Dan ben je niet de enige, dat gebeurt vaker. Alleen hierdoor leren kinderen wel, met of zonder woorden en dus vaak onbewust, dat verlegenheid niet altijd gewenst is. Een “dat geeft niet hoor” of een “doe niet zo verlegen” wordt aanmoedigend bedoeld, maar vertelt eigenlijk dat het anders hoort. Het vertelt dat verlegen gedrag een ‘foutje’ is. Hoe zit dat?

Neurologisch gezien zou je kunnen zeggen dat als een kind verlegen is de rem het goed doet, en dat de balans met het ‘aanwezig zijn’ meer doorslaat naar de rem. Geremd zijn is heel functioneel als iets onbekend is, of nog niet veilig voelt. Het kind observeert dan eerst de situatie en houdt de rem op zijn impulsen om te reageren, emoties om te uiten en meningen om te geven. Een kind vindt het dan soms te vroeg daarvoor. Maar wat is te vroeg? Hoeveel tijd mag je nemen om afwachtend te zijn en jezelf nog niet ten volle te laten zien?

Een verlegen kind met een sterke rem krijgt meestal minder positieve feedback dan zijn broertje, zusje, vriendje of vriendinnetje die spontaan de situatie induiken. Spontaniteit, vlot reageren en de interactie aangaan, wordt dan ook vaker als wenselijk en leuk beoordeeld. De meeste verlegen kinderen vinden hun weg hierin, merken wat gewenst is en zullen daaraan proberen te voldoen. Aardig gevonden worden, heeft namelijk vele voordelen. De kinderen vinden daardoor een balans tussen het ‘sociaal wenselijk gedrag’ en ‘ongeremd jezelf zijn’.

Om jezelf te gedragen, heeft het verlegen kind met een sterke rem verschillende mogelijkheden. Denk bijvoorbeeld aan vermijding of de controle nemen. Het kind kan ervoor zorgen dat hij/ zij zo min mogelijk in situaties komt waar hij/ zij gewenst gedrag moet laten zien wat niet past bij hoe hij/ zij zich voelt. Ook kan het kind de regie nemen door zelf vragen te gaan stellen, zelf veel te vertellen over een onderwerp wat oké voelt, of iets te gaan doen waarbij de aandacht op de ander is.

Hoe kun je een verlegen kind helpen?

Verlegen gedrag is geen foutje, het kan juist een voordeel hebben. Het eerste uitgangspunt om een kind te helpen, is dan ook laten merken dat een goede rem heel handig is. Met een goede rem ben je namelijk voorzichtig en kun je jezelf beschermen. Vervolgens kun je gaan oefenen met het bewust worden van een afwisseling tussen remmen en gas geven. Gas geven gaat immers vanzelf als je op je gemak bent. Wanneer voel je je op je gemak? Als je jezelf ontspannen voelt en je geen last hebt dat anderen je beoordelen op je gedrag. Je op je gemak voelen begint met weten dat je gewoon jezelf kunt zijn. En hoe meer je voelt dat je jezelf kunt zijn, hoe sneller je ook de rem kunt loslaten. Je kunt een verlegen kind dus helpen door hem of haar op z’n gemak te stellen.

Een extra steun in de rug

Voor het ervaring opdoen in ‘gewoon jezelf zijn’ in een veilige setting kan een stukje professionele begeleiding soms een steuntje bieden om dit ook in andere situaties te zijn. Voor meer informatie voor begeleiding hierin kunt u contact met ons opnemen.